MANBRI BYAK SAKBESNONSNON RO SUP AMBER BEBANA - Manfasramdi
Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

MANBRI BYAK SAKBESNONSNON RO SUP AMBER BEBANA

Mambri Biak, Papua

MANBRI (MAMBRI) BYAK SYA

WOS SARBER oso ryok radine, "Swaporo isu munda buk byedisi, roba swaporo isu munda manbri byedisi". Isof rasine wos sap ker i. Artinya Manbri bero sup Byak sine sibore. Keret-keret bero kankon sup Byak, manbri seja sisi ma fawar babemanbri ine imbe kofawar na ido nakwane. Snar keret oser-oser sna manbri fa semanbriwarek menu, keret ma kina sena.    

Manfasfas Waranda sfasepen bo sobe, Manbri Byak ro bepon siwara siyar sup Papua ine kasiper rakero Sup Amber bebana. Srak ma soper mnu-mnu bero Maluku diwa. Srak baim, na sikofen yae si bo sobe, "Komun snon sya, kun bin sya". Mbarya bar bin bepduk bebewomen ansine, na sun si be sup Byak ramnai sbuk si. Inja na kokandor ba kukro roma inai Byak sia sibrusna namyaren, sipyoper ma sisnai be amber.     

Wai sepake ker fa sikmamun iso waimansusu ma waipapa wai suine rawerya byemun-mune. Wai sumin yawer wairone, wai ineno sikmamun kako. Mboi wai anskoine kako snonkaku sya sikfarobek, sikwadwa, ma sikdayun be aimando myos sup mansibaber ma sup amber na.  

Sinan Dr. F. Ch. Kamma, fyasepen radine, "Ro fyor naiwara manbri risuru suisoine manbri Fakok ma Pasrefi su, suyayun be bar wambarek [sup Amber] bo sumamun ro diwa. Manbri besewer bekain ro Swandiwe bekainepen ro Insusbari. Susnosna manbri Kumense Mandof ma Sanandi Pasan Wanma. Manbri suine beso suiso keret Mandof, Wanma, Mar, Padwa, Mayor, Suruan, Sawai ma keret besena. Rak mamun sena sayun be bar Wamurem (Sup Mansibaber). Sikofen bo sobe sayunda isof ro Sup Australia. Sibur ido sun womensya ma robena siposer na be sup Byaki".―Syap Koreri, Messianic Movements In the Biak-Numfor Culture Area,  1972 ram bebe 20. 

Manbri-manbri apus Kamma ikofen sine, sikenem ro fafisu taun 1600-1700-an. Manbri Fakok ma Pasrefi suine randak iwara manbri siraryof suiri snar suyuf robesar, ma sukif padai beba kwar (meriam). Inja sumamun ido, na padai beba ine kako subukipam mbrop. Mansar Enos Korwa dakfaso sarisa ro Manbri suine dobo, "Manbri suine sumamun ro dine isof ro sup Sabi".

Manbri oso snori Munyari, snonsnon bekaku byeja yakfawiba. Imbape Manbri ine sor snonsnon nasan byedi monda. 

Randak iwara ro sup Byaki bar Wamires Mun KBS Manbri oser snori Munyari (1580 - 1630 M). Syos byedi imnis Kurabesi.  Manbri ine myamun ro sup Orisar raker sup Amber narewara.  

Myamun ro Sup Korore, Sup Bone, Sup Karnaki, Sup Basyani, ma sup besena. Rak Mamun byesi soper mnu-mnu na ma sun women syabo sifes si ro aipapa. Ramnai sayun kaber be sup Byaki. Ebedari snonsnon Munyari sbukidori raryani. 

Manbri ine sor kako ibe snon perem snar fyabai mamundi. Famankor bero bruri Manbur ri samfur syadi isof samfur ri suru. Babemanbri byedi naser fawar infama fawarna nawayan naso wam besor, besor brin mandira naburi fanamba.

Manbri bero sup Byaki ma Supyori kokor ido sibor fafayaba ma sna besisye snonsnon sena. Ma befawi kaku snonsnon sena iso keret beba bena manbri sya. Mbarya ro fasfas ker ine, yap Manbri sya kam ba. 

Post a Comment for "MANBRI BYAK SAKBESNONSNON RO SUP AMBER BEBANA"